
Τα μεταλλεία της Αντιπάρου
Διασχίζοντας πεζή ή με αυτοκίνητο την ύπαιθρο της Αντιπάρου είχα προσέξει διάσπαρτες κατασκευές που παραπέμπουν σε μεταλλευτική δραστηριότητα και είχα πάντα την περιέργεια να μάθω περισσότερα για αυτή την άγνωστη πλευρά της πρόσφατης ιστορίας του νησιού.
Έτσι χάρηκα πολύ όταν ήρθε στα χέρια μου η πρόσφατη αυτή έκδοση (2019) για τα Μεταλλεία της Αντιπάρου που όχι απλώς καλύπτει αυτό το κενό αλλά εξετάζει σε βάθος την ιστορία των μεταλλείων της Αντιπάρου και την εν γένει μεταλλευτική δραστηριότητα στη νεότερη Ελλάδα.
Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τον εκ μητρός Αντιπαριώτη Άγγελο Σινάνη με πολύ κόπο -καθώς οι πηγές είναι διάσπαρτες και δυσεύρετες αποτελώντας πολύτιμο υλικό- και δίνουν μια εικόνα της εποχής. Το βιβλίο γεφυρώνει το παρόν με το παρελθόν ανοίγοντας τη μελέτη της πρόσφατης ιστορίας της Αντιπάρου και θέτει τις βάσεις για παρόμοιες μονογραφίες σε άλλα νησιά του Αιγαίου με μεταλλευτική δραστηριότητα.
Ο Άγγελος Σινάνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Μοτοταξιδευτής και ερευνητής από το 1985 έχει συνδέσει με τις δημοσιεύσεις του, μεταξύ άλλων, τη μοτοσυκλέτα με την ταξιδιωτική εξερεύνηση. Αυτοτελή βιβλία του που δεν έχουν εξαντληθεί είναι: «Ο Γράμμος και τα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας (2010)», «Ιστορία του οργανωμένου Μοτοσυκλετισμού στην Ελλάδα (2013)», «Κορέστεια-τα χωριά της λήθης (2015)» και ως ώριμος καρπός της 35ετούς ερευνητικής πορείας του το παρόν, «Τα Μεταλλεία της Αντιπάρου 19ος– 20ός αιώνας».
Σε μια σύντομη παρουσίαση του έργου του, ο συγγραφέας αναφέρει: Μετά από πολύχρονη επιτόπια έρευνα παρουσιάζουμε τον τόμο: «Τα Μεταλλεία της Αντιπάρου». Το βιβλίο αναφέρεται στις Κυκλάδες και την Αντίπαρο του 19ου-20ού αιώνα (1830-1955), ειδικότερα στην άγνωστη μεταλλευτική ιστορία τους. Εκτός τον περιηγητικό τομέα περιλαμβάνει σπουδαίο και αδημοσίευτο υλικό που ενδιαφέρει ιστορικούς, αρχιτέκτονες, γεωλόγους, μεταλλειολόγους και σπηλαιολόγους.
Μεταξύ των κυριοτέρων λόγων που επέβαλαν την παρούσα έκδοση, ήταν η διαπίστωση, ότι, στην κατ’ εξοχήν εποχή της εικόνας, οι γνώσεις μας για τις κοινωνίες των Κυκλάδων ήταν ελάχιστες. Τι αλήθεια συνέβη την εποχή που δεν υπήρχε τουρισμός και η μεταλλευτική δραστηριότητα υπήρξε βασικό πεδίο επιχειρηματικής δράσης και πλουτισμού των επενδυτών, αλλά ταυτόχρονα, σχεδόν το μοναδικό μέσο βιοπορισμού ντόπιων και μετοίκων;
Μέσα από την μελέτη επιχειρήθηκε να ανασυντεθούν με συνέπεια οι τρόποι παραγωγής-εξαγωγής των μεταλλευμάτων από τα βάθη της γης, όσο και οι οικονομικοκοινωνικές εξελίξεις. Οι τελευταίες δείχνουν ότι οι Κυκλάδες και ειδικότερα η Αντίπαρος, όχι μόνο δεν υπήρξαν απομονωμένες από το υπόλοιπο περιβάλλον αλλά αντίθετα, συμμετείχαν ενεργά και με σταθερότητα για περισσότερα από 50 χρόνια σε κάθε καινοτόμο εγχείρημα του μεταλλευτικού, τεχνολογικού και εμπορικού τομέα. Η αφήγηση ξετυλίγεται αγκαλιάζοντας μέσα από τις συνεντεύξεις πολλά ‘’μικρά’’ γεγονότα της καθημερινότητας των μεταλλωρύχων, ντόπιων και μετοίκων, που επηρέασαν ή και καθόρισαν τη ζωή τους. Τεκμηριώνει δε, ότι παρά τις εργασιακές αντιξοότητες, τις αλλαγές, τις ανατροπές, τις πληθυσμιακές μεταβολές η οικονομική ζωή των νησιών συνέχιζε το δρόμο της, με τις κοινωνίες να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες.
Το βιβλίο συνοδεύεται από χάρτες της χαρτογραφικής εταιρείας ΑΝΑΒΑΣΗ. Ο περιηγητικός χαρακτήρας του εξυπηρετείται από το τρίτο κεφάλαιο της μελέτης, καθώς δίνει τη δυνατότητα στον σημερινό επισκέπτη να περιηγηθεί στα ορατά υπέργεια βιομηχανικά κατάλοιπα της νήσου, τις στοές, τις μνήμες των προγόνων εργατών – μεταλλωρύχων και στις συνθήκες εργασίας τους.
Αυτό επιτυγχάνεται με την παράθεση των μνημείων κατά μήκος των εννέα μεταλλευτικών διαδρομών ή των προεκτάσεών τους, όπως απαντώνται επιτόπου και όπως απεικονίζονται γραμμικά στους μικροχάρτες που ακολουθούν κάθε διαδρομή. Επικουρικά οι χάρτες που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έκδοση, συνοδεύονται από τις γεωγραφικές συντεταγμένες σημείων ενδιαφέροντος, διασταυρώσεων κ.λπ.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Άγγελος Σινάνης, Ελάτη Τρικάλων
Τηλ: 24340.71826, 6980.161414
email: info@likno.gr