
Παντελής Θαλασσινός
Oταν προσπαθώ να παίξω παραδοσιακά
νιώθω ένα δέος κι έχω ένα φόβο…
Mια ζωή γεμάτη θάλασσα και μουσική. Έτσι θα χαρακτήριζα την περιπλάνηση του Παντελή Θαλασσινού ως τώρα. Απ’ ό,τι μας είπε πάντως στη συνέντευξη αυτή, φαίνεται πως τελικά τον κέρδισε η Πάρος, αν και μέσα στην καρδιά του είναι κι η Σέριφος κι η Χίος, ιδιαίτερες του πατρίδες. Το φετινό του επίτευγμα;
Το «Πολιτιστικό Πανηγύρι Αλυκής Πάρου».
Στη συνέντευξη που ακολουθεί μας μιλά για την παραδοσιακή μουσική αλλά και για τα ΜΜΕ και τη σημερινή Ελλάδα.
Κύριε Θαλασσινέ, είχατε πει σε μια συνέντευξή σας ότι «τις πατρίδες δε μας τις κληροδοτούν, αλλά οι ίδιες μας κερδίζουν». Πείτε μας λοιπόν ποιες είναι οι αγαπημένες σας «πατρίδες» κι αν ανάμεσα σ’ αυτές είναι και η Πάρος…
Φυσικές μου πατρίδες είναι η Χίος και η Σέριφος αλλά πατρίδα έχω κάνει και την Πάρο. Είναι αγαπημένη μου πατρίδα γιατί επί 27 χρόνια συνέχεια έρχομαι τα καλοκαίρια. Για 10 χρόνια τώρα έχω και δικό μου σπίτι στην Πάρο και μπορώ και περνάω όμορφα, ευχάριστα. Εκτός από το σπίτι έχω κι ένα βαρκάκι για να πηγαίνω για ψάρεμα, για βόλτες, να κάνω παραδοσιακή ιστιοπλοΐα. Η Πάρος πληροί όλες μου τις προσδοκίες και το όνειρά μου. Και είναι κι ένα μέρος που φαίνεται ότι κάνεις διακοπές, δεν είναι πολιτεία.
Tελικά μπορεί ένας Θαλασσινός να ζήσει μακριά από τη θάλασσα;
Νομίζω ότι μπορεί. Όχι βέβαια να γίνουμε όλοι σαν τον Προφήτη Ηλία, που ήταν ναυτικός και ήθελε να πάει στο βουνό γιατί φοβήθηκε τη θάλασσα! Νομίζω ότι η θάλασσα σε όλους μας, μας βγάζει κάτι, μια μαγεία. Αλλά χρειάζεται και σεβασμό.
Μιλήστε μας για το «Πολιτιστικό Πανηγύρι της Αλυκής»
Το «Πολιτιστικό Πανηγύρι Αλυκής» γίνεται για πρώτη φορά. Στην αρχή κάναμε μια ομάδα, ένα σύλλογο μη κερδοσκοπικό που ονομάζεται «Πολιτιστικό Πανηγύρι Αλυκής Γιώργος Κονιτόπουλος». Κι έτσι θα λέγεται και το τριήμερο των συναυλιών που διοργανώνουμε. Αισιοδοξούμε να φέρουμε παραδοσιακά σχήματα απ’όλη την Ελλάδα γιατί θέλουμε να κρατήσουμε την Αλυκή παραδοσιακή, να μείνει έτσι όμορφη όπως είναι. Θεωρώ επίσης ότι ο Γιώργος Κονιτόπουλος ήταν ένας άνθρωπος που πρέπει να τον τιμήσουν οι Αλυκιώτες γιατί αν και Ναξιώτης διάλεξε ως τόπο διαμονής του την Αλυκή της Πάρου. Όπως κι εγώ, όπως κι άλλοι άνθρωποι, κατ’ επιλογήν του έζησε στην Πάρο. Πέθανε πριν ακριβώς 20 χρόνια. Η δεύτερη μέρα του πανηγυριού μας είναι ακριβώς 20 χρόνια από το θάνατο του στις 18/6/1991. Είναι θαμμένος στον Αγ. Γεώργιο στην Αγκαιριά.
Τί σας παραδόθηκε από τους παλιούς νησιώτες μουσικούς;
Εμένα κατ΄αρχάς όλο αυτό το πράγμα μου προκαλεί ένα δέος, ένα σεβασμό. Τα τραγούδια μου μοιάζουν παραδοσιακά, αλλά όταν προσπαθώ να παίξω παραδοσιακά αυτούσια νιώθω ένα δέος κι έχω ένα φόβο μήπως δεν τα παίξω σωστά και καλά.
Γράφονται σήμερα παραδοσιακά τραγούδια;
Νομίζω πως ναι. Η παράδοση δεν έχει σταματήσει και συνεχίζεται. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε τι γράφουμε και τι αφήνουμε. Θεωρώ λοιπόν ότι κάποια τραγούδια του Γιώργου Κονιτόπουλου ήταν συνέχεια της παράδοσης. Το Ικαριώτικο που όλοι το θεωρούμε παραδοσιακό, το έγραψε ο Γιώργος ο Κονιτόπουλος. Ας πούμε ένα τραγούδι που λέει «Θέλω το γιο μου, το Ανεστάκι πούναι στην ξενιτειά» αυτό το τραγούδι τόχει γράψει ο Τάτσης και όλοι το έχουν για παραδοσιακό. Θεωρώ ότι δεν έχει να ζηλέψει κάτι από τις μεγάλες, στέρεες μελωδίες της παράδοσης. Αισιοδοξώ ότι θα μείνουν και «Τα Σμυρναίικα» έτσι και θα το έχω στην καλλιτεχνική μου αποσκευή, να λέω ότι έγραψα κι εγώ ένα τραγούδι που όλοι το περνάν για παραδοσιακό.
Υπερασπιστήκατε με προσήλωση τις αρχές σας σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης. Δεν επιτρέψατε την ευκολία και το star system να μολύνουν τις αξίες σας. Αισθάνεστε σήμερα προδομένος με φόντο μια «χρεοκοπημένη» πατρίδα; Αισθάνεστε οργή, απογοήτευση, τι αισθάνεστε σε μια Ελλάδα που έχει γίνει αποδιοπομπαίος τράγος;
Κοιτάξτε δεν αισθάνομαι προδομένος γιατί θεωρώ ότι ο κόσμος δεν παίρνει το δίκιο στα χέρια του. Θεωρώ ότι πηγή του δικαίου είναι το λαϊκό αίσθημα. Δηλαδή αν έβαζαν στο μυαλό τους το τι θέλει ο κόσμος, όλα θα πήγαιναν καλά. Και θα έλεγε και ο κόσμος «Εμείς το απόφασίσαμε, εμείς το κάναμε έτσι». Αλλά αποφασίζουν άλλοι για μας και πολύ φοβάμαι ότι υπάρχει προδοσία στη μέση και ότι κάποιοι έχουν πουλήσει τις αξίες μας και την Ελλάδα. Εγώ δεν αισθάνομαι ο ίδιος προδομένος, είμαι ακόμα μάχιμος και αγωνίζομαι γι’αυτό το πράγμα.
Νιώθετε την ανάγκη μιας «απόδρασης» από τη σημερινή Ελλάδα της «χρεοκοπίας»;
Καμία, ίσα-ίσα που θέλω να μείνω εδώ για να παλέψω.
Υπάρχει κάποιος «μαγικός» τρόπος να γίνεται κανείς καλύτερος άνθρωπος όταν γύρω του ο κόσμος γκρεμίζεται;
Βεβαίως, βεβαίως. Υπάρχει αυτό το μαγικό που λέμε ότι πρέπει να μπαίνουμε στη θέση του άλλου και ο,τιδήποτε κάνουμε να σκεφτόμαστε αν θα θέλαμε να το κάνουν σε μας. Μόνο έτσι γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος.
Είχατε πει «καλύτερα να δηλώνεις απών, σε κάτι που δε σε εκφράζει, παρά να συμφωνείς απλά για να μιλήσεις…». Σήμερα άνθρωποι με την δική σας προσωπικότητα και δύναμη επιρροής, έχουν το δικαίωμα στη σιωπή;
Νομίζω όχι, αλλά αν είναι να οδηγήσεις σε λάθος μονοπάτια τον κόσμο καλύτερα να σιωπήσεις. Γιατί αν δεν ξέρεις που βγάζει η ατραπός, το μονοπάτι αυτό που πηγαίνεις, δεν πρέπει να παρασύρεις τον κόσμο που ενδεχομένως επηρεάζεις. Εγώ έτσι θεωρώ.
Καλή τύχη γεια χαρά σου, μην πετάς τα όνειρά σου, μην τα βρω ποτέ στο δρόμο και σε λυπηθώ…
Κορυφαίος στίχος του Ηλία Κατσούλη. Μιλάει για τα παιδιά, για τα νιάτα που έρχονται και σαν να τους συμβουλεύει.
Θέλετε να μας πείτε τη γνώμη σας για τα κανάλια και τα «κριτήρια» με τα οποία επιλέγουν τους «καλλιτέχνες» που προωθούν;
Θεωρώ ότι αυτοί που φλερτάρουν με την εξουσία ή αισθάνονται εξουσία, και τα ΜΜΕ πλέον είναι εξουσία, έχουν μια αλαζονεία. Εγώ φοβάμαι την αλαζονεία της εξουσίας, δε φοβάμαι την εξουσία γιατί ξέρω με ποιον έχω να κάνω. Τα ΜΜΕ προκειμένου να πετύχουν στους εμπορικούς τους σκοπούς, συναγωνίζονται στις αηδίες και στην εμπορικότητα, αντί να γαλουχούν τον κόσμο. Σήμερα οι δημοσιογράφοι, ξέρετε είναι ελάχιστοι οι δημοσιογράφοι που γράφουν κατά συνείδηση κι όχι για το συμφέρον του εντύπου τους, για τ’ αφεντικό τους ή γενικότερα για όποιον τους δίνει τα δάνεια για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Τέλος, επειδή είναι εξουσία, πρέπει να προσέχουν πώς την ασκούν γιατί θα τους πάρει η μπάλα μαζί με τους άλλους.
Ποιοι είναι οι πιο κοντινοί σας άνθρωποι;
Οι πιο κοντινοί μου άνθρωποι είναι οι πολύ φίλοι μου και η οικογένειά μου. Τα αδέρφια μου και εκτενέστερα και τα ξαδέλφια μου. Γενικά προσπαθώ να είμαι πολύ δεμένος με την οικογένειά μου. Και οι φίλοι μου οι παλιοί, όχι οι καινούργιοι και οι επίκτητοι.
Υπάρχουν κάποια «ΟΧΙ» που είπατε κι έχουν σημαδέψει την ζωή σας;
Σπάνια έλεγα όχι αλλά όταν έφτασα στο σημείο να πω όχι, δεν το μετάνιωσα.
Κάτι που θα θέλατε να προσθέσετε.
Ναι. Το ότι αγαπάω την Πάρο δε σημαίνει ότι δεν αγαπάω κι άλλα μέρη. Τη Χίο και τη Σέριφο όχι απλά τις αγαπάω αλλά και τις σέβομαι. Το ότι διάλεξα να είμαι στην Πάρο είναι επειδή αισθάνθηκα οικεία με τους ανθρώπους. Η Πάρος όμως είναι φιλόξενη και μορφολογικά. Οπουδήποτε φθάσεις στην Πάρο μπορείς να αράξεις με τη βάρκα σου κι όπου φθάσεις από την ξηρά στη θάλασσα μπορείς να κάνεις μπάνιο.
Καλοκαίρι 2011