Το πανηγυράκι
του Αγίου Ονουφρίου

O Άγιος Ονούφριος βρίσκεται σ’ ένα σοκάκι πίσω από το παντοπωλείο
του «Διπλού» στον κεντρικό δρόμο της Αγοράς.

«Λατρευόταν από Μικρασιάτες πρόσφυγες και Δωδεκανήσιους ναυτικούς, κυρίως Συμιακούς και Καλύμνιους, τις οικογένειες Ονουφρίου Χατζηπέτρου, Γιώργου Τσαντηράκη, Καστρουνή, Παραή, Κατρή κ.λπ.», μας πληροφόρησε η κυρία Κούλα Χαραλάμπους που μαζί με τον αδερφό της Μανώλη διατηρούν το παλαιότερο εν λειτουργία παντοπωλείο της Παροικιάς ο «Διπλός». Μέλος της Ομάδας Πρωτοβουλίας Κάστρου-Παλιάς Αγοράς, με ζωντανή τη μνήμη των γονιών της, Δημητρίου και Ασπασίας, που από το 1950 διακονούσαν το παραπάνω παρεκκλήσι, η κυρία Κούλα μας μίλησε για αυτό και για το πανηγύρι του Αγίου στις 12 Ιουνίου με πολλή αγάπη και νοσταλγία.

Το καντήλι δεν έσβηνε ποτέ μέχρι της 12/6/2009 που ζητήθηκε και παραδόθηκε το κλειδί στον Εφημέριο της Ενορίας μετά τη Θεία Λειτουργία. Ήταν πάντα ανοικτό από νωρίς το πρωϊ από τον πατέρα μας, μέχρι αργά το βράδυ ιδιαίτερα τα καλοκαίρια. Ενδιάμεσα το προσέχαμε όλη η οικογένεια και κυρίως ο Μανώλης. Στολιζόταν στη γιορτή του με επικεφαλής την μητέρα μας και παρέμενε στολισμένο μέχρι τέλος Σεπτέμβρη. Τα στέφανα στο τέμπλο ήταν από μπουκέτα από φλασκούνι, φασκομηλιές, ρίγανη και βασιλικούς.Τα μυρωδάτα λουλούδια στο τέμπλο, ευωδίαζαν το παρεκκλήσι και τον έξω χώρο, κάθε περαστικός σταματούσε να απολαύσει. Στο τέμπλο κάτω από τις τρεις εικόνες τοποθετούνταν λευκές κεντημένες ποδιές πάνω από τις μόνιμες βυσσινιές. Το ίδιο και στην Αγία Τράπεζα και Αγία πρόθεση. Τα στασίδια με δάφνες, η πόρτα του παρεκκλησίου με βοκαμβίλια, οι γύρω δρόμοι και τα σκαλιά του Κάστρου με σημαιάκια της Ενορίας και μυρτιές, καθώς και ανθοδέσμες δεξιά κι αριστερά στα σκαλοπάτια μέχρι τον κεντρικό δρόμο της Αγοράς στη Βρύση.

Ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε, ούτε και ξύλινοι πολυέλαιοι με κεριά. Η θεία λειτουργία γινόταν όπως τον παλιό καιρό. Απλά, λιτά. Το φως των αναμμένων καντηλιών και κεριών στο μοναδικό μανουάλι, ξύλινο με άμμο, δημιουργούσε μια ιδιαίτερη μαγεία. Δίπλα στο τραπέζι με τα κεριά πάντα υπήρχε το φυλλάδιο όπου αναγράφετο ο βίος του Αγίου για ενημέρωση των προσκυνητών. Το είχε επιμεληθεί ο τότε διάκονος και νυν Εφημέριος του Ιερού Προσκυνήματος, παπα-Στέλιος Μπιζάς.

Τα στασίδια και οι πάγκοι στη διάθεση των προσκυνητών για να ξαποστάσουν. Την προπαραμονή ερχόταν προσκυνητές και από άλλα μέρη και μοναχές, που είχαν τάμα. Όταν η γιορτή ήταν Κυριακή, τελείτο κανονικά η θεία λειτουργία εκτός από της Πεντηκοστής, οπότε μετά τον Εσπερινό η Εικόνα μεταφερόταν στον ενοριακό ναό των Ταξιαρχών για τις ακολουθίες της επόμενης ημέρας. Με λιτανεία επέστρεφε στη θέση της όπου ο Εφημέριος, παπα-Πέτρος, μοίραζε το αντίδωρο, έδινε απόλυση και έξω ακολουθούσαν τα κεράσματα κάτω από το βόλτο, με ή χωρίς καφέ, αναψυκτικά, σπιτικά γλυκίσματα, μεζέδες και σούμα. Με πολλούς άρτους που μοιράζονταν και στους εσπερινούς. Την ημέρα της γιορτής, αριστερά της πόρτας έξω το προσκυνητάρι και δεξιά το τραπεζάκι με τα κεριά και τα φυλλάδια για να χωρέσει το εκκλησίασμα. Το πεζουλάκι και τα σκαλοπάτια απέναντι στρωμένα με κουρελούδες και οι έξι πάγκοι κάτω από το βόλτο, για να ξεκουράζονται οι διερχόμενοι, εκδρομείς και επισκέπτες του οικισμού.

Είναι το μοναδικό εκκλησάκι που τιμάται ο Άγιος Ονούφριος σ’ όλο το νησί και το μοναδικό που ήταν ανοιχτό μέσα στον οικισμό του Κάστρου, κάθε μέρα, κάθε μήνα, όλο τον χρόνο, όλα τα χρόνια. Μέσα στο καταμεσήμερο πολλοί επισκέπτονταν το εκκλησάκι μας. Άλλοι για να ηρεμήσουν και να πάρουν δύναμη, άλλοι να προσευχηθούν (σήμερα είναι κληρικοί), άλλοι να συγκεντρωθούν και να μελετήσουν, λόγω έλλειψης χώρου στα μικρά σπιτάκια του οικισμού, κυρίως φοιτητές και σήμερα καταξιωμένοι στο χώρο τους».

Πριν δύο χρόνια με πρωτοβουλία της ξεναγού Χριστίνας Φωκιανού και σε συνεννόηση με την Ομάδα Πρωτοβουλίας, στο πανηγύρι του Αγίου Ονουφρίου παρευρέθηκαν οι Ιννοβάροι* με φοιτητές του αμερικανικού Πανεπιστημίου Indianapolis. «Γεύτηκαν τα σπιτικά μεζεδάκια από το εστιατόριο Λεβαντής και δροσίστηκαν με αναψυκτικά κερασμένα από τον Γιώργο Καπούτσο. Προσφέραμε και αναμνηστικά. Οι λεπτομέρειες έκαναν το πανηγυράκι ιδιαίτερο, ξεχωριστό», καταλήγει η κυρία Κούλα.

* Ιnnovaros, (από τις λέξεις «innovation» και «Paros»), ονομάζεται η ομάδα που προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη και τον υπεύθυνο τουρισμό μέσω της χρήσης αναδυόμενων τεχνολογιών.