Βυζαντινός δρόμος
Στα χνάρια της παλιάς Πάρου
Κείμενο και φωτογραφίες: Πέτρος Αλεξίου
Τι θα λέγατε για ένα μικρό ταξίδι στο χρόνο; Αφετηρία μας οι Λεύκες, η βασίλισσα της ενδοχώρας της Πάρου. Ένα πανέμορφο ορεινό κεφαλοχώρι, στο οποίο σκόρπιες νεοκλασσικές πινελιές πλουτίζουν το γνώριμο κυκλαδίτικο χαρακτήρα με τα λαβυρινθώδη σοκάκια, τις σκιερές καμάρες και το χαοτικό παιχνίδι των λευκών όγκων των σπιτιών.
Τα παλιά χρόνια, όταν στο Αιγαίο αλώνιζαν πειρατές και κουρσάροι, οι Λεύκες ήταν η προστατευμένη πρωτεύουσα του νησιού και ένα δίκτυο από λιθόστρωτους δρόμους και μονοπάτια τις ένωνε με τα υπόλοιπα χωριά και τα λιμάνια της Πάρου. Μια γεύση από τέτοιες μακρινές εποχές, από μια άλλη Πάρο που δύσκολα τη βρίσκει κανείς στα πολύβουα παράλια, προσφέρει ο περίφημος «Βυζαντινός Δρόμος», το πιο γνωστό και καλοδιατηρημένο κομμάτι από τους παλιούς λιθόστρωτους δρόμους του νησιού.
Ο Βυζαντινός Δρόμος ενώνει τις Λεύκες με το μικρό, επίσης παραδοσιακό, οικισμό του Πρόδρομου. Λέγεται πως φιάχτηκε στα Βυζαντινά χρόνια, περίπου 1000 χρόνια πριν, και κάποτε ήταν μέρος μιας κεντρικής αρτηρίας που διέσχιζε όλο το νησί ενώνοντας την Παροικιά με το Πίσω Λιβάδι, καθώς και το φρούριο της πρώτης με αυτό του Κέφαλου. Πρόκειται για μια διαδρομή περίπου μιάμισης ώρας μέσα σε παρθένο παριανό τοπίο, ευχάριστη, σύντομη και προσιτή στον καθέναν…
Για να βρείτε το Βυζαντινό Δρόμο, όταν βρεθείτε στις Λεύκες, μπορείτε να ξεκινήσετε από την κλειστή στροφή όπου κάνει στάση το λεωφορείο που έρχεται από την Παροικιά. Ακολουθώντας το φαρδύ κεντρικό δρόμο που μπαίνει μέσα στο χωριό, θα φθάσετε στην όμορφη κεντρική πλατεία του και εκεί μία ευδιάκριτη πινακίδα θα σας κατευθύνει σε ένα τυπικό κυκλαδίτικο σοκάκι που πηγαίνει προς την Αγία Τριάδα, τη μεγαλύτερη εκκλησία των Λευκών. Λίγο προτού φθάσετε σε αυτήν, σε ένα σταυροδρόμι, θα πρέπει να στρίψετε προς την κατεύθυνση που δείχνει μια μικρότερη -και όχι τόσο ευδιάκριτη- πινακίδα, και μετά από 100 μέτρα περίπου θα βγείτε στην νοτιοανατολική άκρη του χωριού. Εκεί, μία πινακίδα και μια καλαίσθητη λευκή πέτρα με τη φράση «Βυζαντινός Δρόμος» σημειώνουν το ξεκίνημα της διαδρομής.
Απλό χωμάτινο μονοπάτι πλέον σε κάποια σημεία του, αλλά στο μεγαλύτερο τμήμα του φαρδύς, πλακοστρωμένος και καλοδιατηρημένος, ο Βυζαντινός Δρόμος κατηφορίζει ράθυμα προς τα ανατολικά, διασχίζοντας πλαγιές με πεζούλες, ελιές, μυρτιές, αγριολούλουδα και βότανα. Με λίγη χαλαρή διάθεση δεν είναι δύσκολο κανείς να αφεθεί στην ηρεμία του τοπίου και στα μεθυστικά αρώματα από το φασκόμηλο, το θυμάρι και τη ρίγανη, και να ταξιδέψει –έστω για λίγες στιγμές– στο χρόνο, σε παλιότερες εποχές που στις ίδιες πλάκες διάβαιναν χωρικοί, έμποροι, ναυτικοί…
Στα μισά περίπου της διαδρομής ο δρόμος διασχίζει μια ξερή ρεματιά με ένα γεφυράκι, ανηφορίζει μαλακά σε μια πλαγιά και φθάνει σε κορυφογραμμή με καταπληκτική θέα προς την ανατολική πλευρά του νησιού. Από εκεί κατηφορίζει νοτιοανατολικά προς τον Πρόδρομο, ένα χωριό πολύ διαφορετικό από τις Λεύκες, αλλά επίσης όμορφο και ιδιαίτερο, τυπικό παράδειγμα οχυρωμένου κυκλαδίτικου οικισμού, στον οποίο οι εξωτερικοί τοίχοι των σπιτιών του περιμετρικού δακτυλίου σχημάτιζαν τείχη που προστάτευαν το χωριό από τους πειρατές και τους άλλους επιδρομείς.
Δε θα χρειαστείτε ειδικά ορειβατικά παπούτσια, χάρτες, δύσχρηστα GPS ή παραγεμισμένα σακίδια για να κάνετε το Βυζαντινό Δρόμο. Μην ξεχάσετε, όμως, να πάρετε αντηλιακό και νερό μαζί σας, ίσως και κάτι για να τσιμπήσετε στη σκιά ενός δέντρου σε κάποιο σημείο της διαδρομής… Αλλιώς, μπορείτε να ολοκληρώσετε τη βόλτα σας σε μια από τις ταβέρνες του Πρόδρομου, της Μάρπησσας ή του Πίσω Λιβαδιού…
Οι πιο περιπετειώδεις μπορούν να συνεχίσουν προς το λόφο του Κέφαλου για να δουν το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου και τα ερείπια του ενετικού κάστρου που βρίσκονται στην κορυφή και ίσως μετά να κατηφορίσουν για ένα δροσιστικό μπάνιο στην παραλία του Καλόγερου…
Όπως θα δείτε, δεν υπάρχουν σκουπίδια ή άλλα πεταμένα αντικείμενα στο Βυζαντινό Δρόμο. Φροντίστε και εσείς να παραμείνει καθαρός…
