Ο Άγγελος Πιτσικάλης, μελισσοκόμος από τον Κώστο και παραγωγός του μελιού “Εκ Πακτίας” που βραβεύεται συνεχόμενα από το 2016.

O Αργύρης Λουκής, νέος μελισσοκόμος από το Καμάρι με το “Μέλι Πάρου” που απέσπασε πέρυσι το πρώτο του Great Taste award.

Θυμαρίσιο μέλι των Κυκλάδων

Συνέντευξη: Άγγελος Πιτσικάλης και Αργύρης Λουκής

Ένα δώρο της Φύσης

Τροφή των θεών και των ανθρώπων, πηγή εξαιρετικών θρεπτικών συστατικών, προϊόν της θαυμαστής κοινωνίας των μελισσών που αποτελεί μια πλήρη κούρα για τον οργανισμό. Το θυμαρίσιο μέλι είναι αναμφισβήτητα το χρυσάφι των Κυκλάδων!

Το κυκλαδίτικο θυμαρίσιο μέλι είναι ένα περιζήτητο προϊόν που παράγεται με πολύ κόπο μέσα σε αντίξοες συνθήκες… Οι μελισσοκόμοι ταλαιπωρούνται και αγωνιούν αλλά το προϊόν τους ανταμείβει και μαζί με αυτούς και εμάς. Πρόκειται για ένα διατροφικό θαύμα με τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (σίδηρο, κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ασβέστιο) και σε θρεπτικά συστατικά ενώ έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη, βιταμίνες Α, β-καροτίνη, σύμπλεγμα των βιταμινών Β και μέταλλα.
Ο Άγγελος Πιτσικάλης και ο Αργύρης Λουκής, δυο βραβευμένοι επαγγελματίες μελισσοκόμοι του νησιού μας μιλούν για τις ειδικές συνθήκες της μελισσοκομίας των Κυκλάδων, τις δυσκολίες, τις επιτυχίες και τα μακροπρόθεσμα σχέδιά τους.

Τι κάνει την κυκλαδίτικη μελισσοκομία τόσο διαφορετική από άλλες περιοχές της Ελλάδας;
Α.Π.: Η μελισσοκομία στις Κυκλάδες είναι διαφορετική από τις άλλες περιοχές της Ελλάδας λόγω του κλίματος που επικρατεί. Οι βροχές είναι συνήθως κάτι σπάνιο, με λίγες ίσως εξαιρέσεις κάποιες χρονιές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η βλάστηση να είναι αρκετά λίγη οπότε πχ την εποχή που οι μέλισσες «μαζεύουν» το θυμάρι να μην υπάρχει κάποια άλλη ανθοφορία οπότε αυτό να δίνει το πλεονέκτημα της μεγαλύτερης ποσόστωσης σε γυρεόκοκκο, δηλαδή το μέλι να περιέχει περισσότερο θυμάρι από ότι άλλα άνθη.
Α.Λ.: Στις Κυκλάδες ζούμε μια πολύ ιδιαίτερη συνθήκη όπου το μειονέκτημα είναι συγχρόνως και πλεονέκτημα. Η φτώχεια της χλωρίδας οδηγεί τις μέλισσες μοιραία στο θυμάρι. Έτσι, έχουμε σπουδαία θυμαρίσια μέλια που παράγονται όμως με κόπο, και από εμάς και από τις μέλισσες.

Ποιες ειδικές δυσκολίες αντιμετωπίζει ένας μελισσοκόμος στην Πάρο;
Α.Π.: Η μελισσοκομία στην Πάρο και γενικότερα στα νησιά έχει το πρόβλημα ότι δεν είναι εύκολο για ένα μελισσοκόμο να μετακινήσει τα μελίσσια του σε άλλη περιοχή για να βοσκήσουν, να ξεχειμωνιάσουν ή να μαζέψει κάποιο άλλο είδος μελιού πέραν από αυτό που δίνει η περιοχή του. Η δυσκολία αυτή προκύπτει από το μεγάλο κόστος στη μεταφορά τους εκτός του νησιού αλλά και τη μη δυνατότητα να σταλούν ασυνόδευτα σε κάποιο άλλο νησί ή την ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπορεί να παράγει ένα ή δύο είδη μελιού, ανάλογα τη χρονιά, αντί για πέντε ή έξι, πράγμα που αναγκάζει την τελική τιμή του προϊόντος να είναι υψηλότερη ώστε να μπορέσει ο μελισσοκόμος να επιβιώσει.
A.Λ.: Ο αέρας και η λειψυδρία είναι το πρώτο και βασικό πρόβλημα. Ό,τι ταλαιπωρεί τη μέλισσα, ταλαιπωρεί και τον μελισσοκόμο. Το προϊόν παράγεται με πολύ κόπο και ο τρύγος είναι ένας και μοναδικός. Αν δεν πάει καλά το θυμάρι δεν υπάρχουν εναλλακτικές. Στην ηπειρωτική Ελλάδα μπορεί κανείς να προσδοκά και στην ανθοφορία άλλων φυτών. Εδώ υπάρχει ένα είδος «μονοκαλλιέργειας».

Ποια είναι η πρόκληση που δημιουργεί η αυξημένη ζήτηση του προϊόντος και η βράβευσή σας με το διεθνές βραβείο Great Taste το 2021;
Α.Π.: Με το βραβείο Great Taste βραβευόμαστε συνεχόμενα από το 2016 μέχρι και σήμερα. Αυτό μας έχει δώσει και το πρόσθετο βραβείο του Great Taste Producer, βραβείο που δηλώνει τη σταθερή ποιότητα στο παραγόμενο προϊόν.
Στην αρχή των βραβεύσεων όντως νιώσαμε κάποια πίεση ως προς τη ζήτηση του μελιού από τους καταναλωτές αλλά δυστυχώς την ποσότητα δεν μπορούμε να την αυξήσουμε εμείς αλλά οι μέλισσες. Κάτι που έχουμε πετύχει με την αύξηση του αριθμό των μελισσών που κατέχουμε ώστε να μπορούμε να εξυπηρετούμε όλους τους πελάτες μας.
Σκοπός μας είναι πάντα η ποιότητα του μελιού μας να είναι η υψηλότερη, έτσι κάποιες χρονιές χωρίς μεγάλη παραγωγή, όπως πχ η περσινή αναγκαστικά εξυπηρετούμε τους πελάτες μας με μειωμένες ποσότητες σε σχέση με αυτές που μας ζητούν.
Α.Λ.: Είμαι νέος μελισσοκόμος. Το βραβείο ήταν μια ηθική επιβράβευση καταρχάς για μένα. Είναι μια μοναχική και δύσκολη δουλειά. Θέλεις κάποιος να σου χτυπήσει την πλάτη, να σου πει «καλά τα πας» γιατί οι απογοητεύσεις είναι πολλές. Κατά τα άλλα μέχρι τον Αύγουστο που θα ξανατρυγήσω συμβαίνει πολλές φορές τα ράφια μου να είναι άδεια. Γιατί η ζήτηση υπερβαίνει την παραγωγή. Έτσι είναι όμως. Το μέλι στις Κυκλάδες είναι limited edition.

Ποιο το άμεσο επιχειρηματικό σας σχέδιο προς πραγματοποίηση για τις προσεχείς σεζόν;
Α.Π.: Αυτό που έχουμε ήδη ξεκινήσει είναι η κατασκευή ενός επισκέψιμου χώρου προς το κοινό που θα περιλαμβάνει το εργαστήριο μελιού, δηλαδή την εξαγωγή και συσκευασία του, αποθήκες, το εργαστήριο φυσικών καλλυντικών αλλά και χώρο σεμιναρίων, εκπαίδευσης και παρουσιάσεων για όσους ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους επάνω στις μέλισσες και την κοινωνία τους. Ο χώρος αυτός εκτιμούμε ότι θα είναι έτοιμος τέλος του 2024.
Α.Λ.: Το Μελίσσι Delicatessen στον περιφερειακό της Νάουσας είναι το σταθερό επιχειρηματικό Project στηριγμένο κατά μεγάλο μέρος στο οικογενειακό μελισσοκομείο. Εκεί απορροφάται όλη η παραγωγή και τις περισσότερες φορές δεν φτάνει κιόλας. Κατά τα άλλα προσπαθώ κάθε χρόνο να αυξήσω τον αριθμό των κυψελών σταθερά και με σεβασμό πάντα στην κοινωνία των μελισσών και της φύσης. Με λίγα λόγια καλύτερο μέλι, πιο ευτυχισμένες μέλισσες.

Ποιες αρετές μελισσών θα θέλατε να υιοθετήσετε ως στοιχεία της προσωπικότητας σας;
Α.Π.: Και τι δεν θα ήθελε να υιοθετήσει κάποιος από την κοινωνία των μελισσών! Είναι εξάλλου γνωστό ότι είναι από τις πιο τέλεια οργανωμένες κοινωνίες στον πλανήτη μας. Η πειθαρχία και η ομαδικότητα της κοινωνίας τους είναι κάτι που ο καθένας θα έπρεπε να προσπαθεί να αντιγράψει στην ζωή του. Αυτό ίσως μας έκανε καλύτερους όχι μόνο ως ανθρώπους αλλά και ως κοινωνία.
Α.Λ.: Οι μέλισσες είναι οι μεγάλες μου δασκάλες. Πειθαρχία, εργατικότητα, ομαδικότητα, ενσυναίσθηση, αυτοθυσία…Τα μισά να αντιγράφαμε ο κόσμος μας θα ήταν πολύ καλύτερος!