Γιάννης Ράγκος

Συνέντευξη: Μάρω Βούλγαρη | Φωτογραφία: Δημήτρης Βρανάς

Ο συγγραφέας για να λέγεται συγγραφέας πρέπει πρωτίστως να είναι αναγνώστης

Είναι συγγραφέας, δημοσιογράφος, ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λέσχης  Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (ΕΛΣΑΛ), λάτρης του Τσάντλερ και του Χάμετ και Παριανός από την πλευρά της μητέρας του. Ο Γιάννης Ράγκος μας λέει ότι η αστυνομική λογοτεχνία δεν είναι μια λογοτεχνία της σπαζοκεφαλιάς, κι ότι ο συγγραφέας για να λέγεται συγγραφέας πρέπει πρωτίστως να είναι αναγνώστης.

Πώς ξεκινήσατε να γράφετε αστυνομική λογοτεχνία;
Ξεκίνησα γράφοντας σενάρια. Όταν αποφάσισα να γράψω λογοτεχνία, αυτομάτως η φόρμα ήταν η αστυνομική λογοτεχνία. Είναι το μόνο είδος λογοτεχνίας που κάνει δυο αντίθετες κινήσεις. Η μια κίνηση είναι προς τα έξω, κοιτάζει την κοινωνία, και η άλλη βυθίζεται προς την ύπαρξη.

Είναι κάτι που είχε σχέση και με τα αναγνώσματά σας;
Από μικρός διάβαζα τα κλασικά: Κόναν Ντόιλ, Άγκαθα Κρίστι κλπ και κάποια στιγμή ο πατέρας μου, που ήταν ένας δικηγόρος διανοούμενος με ευρύτερη μόρφωση, μου είπε να διαβάσω Χάμετ και Τσάντλερ. Έτσι άρχισα ν’ ανακαλύπτω ότι η αστυνομική λογοτεχνία δεν είναι μια λογοτεχνία της σπαζοκεφαλιάς, είναι μια λογοτεχνία με πολιτικά, με κοινωνικά χαρακτηριστικά, μια λογοτεχνία εν τέλει βαθιά υπαρξιακή. Την αστυνομική λογοτεχνία τη θεωρώ ένα είδος πλήρως εγκιβωτισμένο στη λογοτεχνία.

Είναι όμως ορατή και η μεγάλη αγάπη σας στον Γιάννη Μαρή.
Μέσα από αυτά τα διαβάσματα έφτασα και στον Γιάννη Μαρή ο οποίος με καταγοήτευσε. Τον θεωρώ έναν πολύ σπουδαίο story teller, με αφηγηματικές στρατηγικές πολύ γοητευτικές. Έχει εξαιρετικές ψυχογραφικές παρατηρήσεις, έχει φτιάξει έναν χαρακτήρα εμβληματικό, τον αστυνόμο Μπέκα, και βεβαίως η ατμόσφαιρά του είναι μοναδική. Παρά τα ελαττώματα του, που είναι ορατά, είναι για μένα ο πατριάρχης της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας.

Τι θα αποτελούσε έμπνευση για ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα;
Πιστεύω πως η αστυνομική λογοτεχνία θα έπρεπε να λεγόταν λογοτεχνία της παράβασης. Εκεί που αυτό που λέμε κανονική ζωή ανατρέπεται. Ο άνθρωπος αρχίζει να γίνεται ενδιαφέρων όταν αρχίζει να εμφανίζεται η τραγική του μοίρα. Όταν υπερβαίνει μια κόκκινη γραμμή. Του νόμου, του Θεού, της ηθικής… Αυτοί είναι και οι άνθρωποι που εμένα με ελκύουν. Ομοίως και οι ιστορίες τους. Η ευτυχία δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον λογοτεχνικό ή καλλιτεχνικό.

Ο τόπος τι ρόλο παίζει στην πλοκή μιας αφήγησης;
Κατά τη γνώμη μου το πεδίο δράσης ενός αστυνομικού μυθιστορήματος είναι ο αστικός χώρος. Ο Τσάντλερ αγαπούσε τον Χάμετ και είχε πει την περίφημη φράση “Ο Χάμετ έβγαλε το έγκλημα από τις βίλες και το απέδωσε στους ανθρώπους που είχαν λόγο να το διαπράττουν”. Ακόμα και τις φορές που ο φόνος συμβαίνει σε κάποια εξοχή ή επαρχία, στην πραγματικότητα “έρχεται” από την πόλη.

Πώς αντιλαβάνεστε μέσα στα χρόνια και πώς απολαμβάνετε το νησί;
Έρχομαι στην Πάρο από το πρώτο καλοκαίρι της ζωής μου. Και νομίζω ότι κατά διαστήματα έχει πολλές φορές αλλάξει φυσιογνωμία ανθρωπολογική. Τώρα που τελείωσε η απόβαση των νεόπλουτων και το ξέφρενο πάρτι, είναι ευκαιρία να αναβιώσει την αγροτική της παραγωγή, να επιστρέψει στα θεμελιώδη και να αναστοχαστεί τον εαυτό της.

Καλοκαίρι 2017