ELIZABETH CARSON

Κείμενο: JEFFREY CARSON

Με τη θύμηση της Λιζ

Η Λιζ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και, από τα είκοσί της, έζησε στην Πάρο. Παντρευτήκαμε το 1965, όταν ήμουν είκοσι ετών, επομένως υπήρξε η σύντροφος όλης της ενήλικης ζωής μου. Εντέλει, αποδεικνύεται ότι ήταν σημαντική και για πολλούς άλλους ως φίλη, μέντορας και καλλιτέχνης.

Η Λιζ πέθανε στο σπίτι στις 16 Ιανουαρίου, σε ηλικία ογδόντα τριών ετών. Επί δώδεκα χρόνια, υπέφερε από προβλήματα που της είχε προκαλέσει ένα σοβαρό εγκεφαλικό και ήταν μη αυτοεξυπηρετούμενη κινητικά, αν και η διάνοιά της παρέμενε οξεία (συνέχισε να διαβάζει σπουδαία λογοτεχνικά κείμενα μέχρι το τέλος). Τρεις μέρες αργότερα, κηδεύτηκε με μια σύντομη τελετή στο όμορφο κοιμητήριο της Παροικιάς. Περίμενα γύρω στους δέκα φίλους να εμφανιστούν εκείνη τη χειμωνιάτικη μέρα που φυσούσε δυνατός αέρας, αλλά ήρθαν περίπου πενήντα. Άλλοι τριάντα πάνω κάτω Παριανοί που δεν μπορούσαν να παρευρεθούν μου τηλεφώνησαν αργότερα. Τις επόμενες δύο εβδομάδες δέχτηκα πολλά e-mail συλλυπητηρίων, αναμνήσεων και εκτίμησης, και λαμβάνω και άλλα από φίλους και πρώην φοιτητές, συχνά αρκετά εκτεταμένα.

Φαίνεται λοιπόν ότι την γνώριζαν, την τιμούσαν και την αγαπούσαν στην Πάρο περισσότερο απ’ όσο είχα συνειδητοποιήσει, χωρίς αυτό να με εκπλήσσει. Αλλά και πολλοί από όσους τη γνώριζαν ελάχιστα δεν έχουν ξεχάσει τις φωτογραφίες της, τις οποίες είχαν δει σε εκθέσεις στις πέντε και πλέον δεκαετίες που ζήσαμε στην Πάρο.

Όλα αυτά τα χρόνια, δίδασκε καλλιτεχνική φωτογραφία στο Aegean Center που βασιζόταν τόσο στον σκοτεινό θάλαμο όσο και στη φωτογραφική μηχανή. Η δουλειά της ήταν κυρίως μεγάλου μεγέθους, ασπρόμαυρη, και απαιτούσε πολλή προετοιμασία – πού, τι, πότε, γιατί. Τόσο οι Παριανοί όσο και οι ξένοι φωτογράφοι την αναζητούσαν για να πάρουν από εκείνη καθοδήγηση και διδασκαλία και για να αποκτήσουν έργα της.

«Τζέφρι, ποια απ’ αυτές τις δέκα εκτυπώσεις (μη μεγεθυμένες εκτυπώσεις ενός βραχώδους σχηματισμού διαστάσεων 8×10, για παράδειγμα) είναι η καλύτερη;» Θα διακινδύνευα μια επιλογή, αλλά ήταν σίγουρο ότι θα την ξανατύπωνε. Η συνάντηση εξωτερικού θέματος και εσωτερικού υποκειμένου απαιτούσε πάντα περισσότερο στοχασμό. Η εξυπνάδα του δρόμου και η ευτυχείς συμπτώσεις δεν ήταν για εκείνη. Τα θέματά της ήταν πολλά και όλα τα είχε σκεφτεί εκ των προτέρων. Τοπία στεριανά ή θαλασσινά, κλασικές λεπτομέρειες, γυμνά, πορτρέτα, αγροτική ζωή – οι αγρότες μερικές φορές την καλούσαν για να της πουν πότε όργωναν, θέριζαν, μάζευαν. Έφτιαξε ένα ολόκληρο βιβλίο για την Εκατονταπυλιανή. Έκανε μεγάλες ατομικές εκθέσεις στον Αγροτικό Συνεταιρισμό, στη μεγάλη εκκλησία, σε εκθεσιακούς χώρους στη Νάουσα, την Παροικία, τις Λεύκες.

Και υπάρχουν σκέψεις για την επόμενη έκθεσή της, οπότε να έχετε το νου σας.