Αγροτικός Συνεταιρισμός Πάρου

Κείμενο: Ευάνα Βενάρδου | Φωτογραφίες: Νίκος Ζάππας

Γραβιέρα Πάρου, κεφαλάκι Πάρου, λαδοτύρι, κρασοτύρι αλλά και σουρωτό Πάρου (ξινομυζήθρα), νωπή μυζήθρα, βούτυρο γάλακτος. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πάρου είναι ένας γευστικός πειρασμός…

Στο τυροκομείο μας υποδέχεται ο τεχνολόγος–γεωπόνος Βασίλης Τσιγώνιας και ένας νεαρός τυροκόμος, ο Μάρκος Κορτιάνος, απόφοιτος της γαλακτοκομικής σχολής των Ιωαννίνων. Προσέχουμε πως όλοι στο τυροκομείο είναι νέα παιδιά, με όρεξη για δουλειά.
Καθώς μας ξεναγούν στα ψυγεία όπου τοποθετούνται τα διάφορα τυριά ανάλογα με τη φάση ωρίμανσής τους, μαθαίνουμε πως όλα τα προϊόντα είναι αγελαδινά και πως το μυστικό είναι τα καλό παριανό γάλα.

Τα προϊόντα τους είναι πραγματικά εύγευστα. Κι όμως η ανταπόκριση των τοπικών ξενοδοχείων και εστιατορίων είναι ακόμα περιορισμένη. «Δυστυχώς, αυτή η κουλτούρα δεν έχει γίνει ακόμα συνείδηση στα μαγαζιά. Εμείς πάντως, προσπαθούμε να κινηθούμε όλο το χρόνο και να εξάγουμε σε μεγάλες πόλεις».
Γιατί όμως δεν βρίσκουμε στην Αθήνα τα προϊόντα τους όπως βρίσκουμε φερ’ειπείν τη γραβιέρα της Νάξου; «Σκεφτείτε πως εμείς τυροκομούμε 3 τόνους γάλα την ημέρα ενώ η Νάξος, που είναι ένα πολύ μεγαλύτερο νησί, τυροκομεί 30 τόνους! Λόγω παραγωγής λοιπόν, δύσκολα θα μπορούσαμε να σταθούμε σε αλυσίδα καταστημάτων».
Στην Πάρο τα προϊόντα του Συνεταιρισμού μπορεί να τα βρει κανείς σε όλα τα σούπερ μάρκετ, τα τοπικά παντοπωλεία (όπως αυτό του Διπλού), σε κρεοπωλεία και βέβαια στις ίδιες τις εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού στην Παροικιά.

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Βέβαια η κρίση δεν τους άφησε ανεπηρέαστους. Όταν ξεκίνησε το τυροκομείο το 2001 η παραγωγή ανέβηκε απότομα. Κι όταν το διάστημα από το 2006 έως το 2010 έπεσε, λόγω στροφής στον τουρισμό, τα πράγματα δυσκόλεψαν. «Τώρα όμως που έπεσε ο τουρισμός κι έπεσε και η οικοδομή, κάποιοι επέστρεψαν στην κτηνοτροφία και τη γεωργία», μας λένε.

ΤΑ ΚΡΑΣΙΑ

Ο Συνεταιρισμός παράγει τέσσερις ετικέτες: το Paros (λευκό και ερυθρό) και την Εκατονταπυλιανή (λευκή και ερυθρή). Παράγει επίσης κι ένα κρασί πολύ οικονομικό για την ποιότητά του, σε 5λιτρη συσκευασία, που προσφέρεται και ως χύμα στις ταβέρνες. Όλα τα κρασιά, όπως μας πληροφορεί ο Αλέξης Γκόκας, διευθυντής του Συνεταιρισμού, είναι οίνοι ονομασίας προέλευσης ανωτέρας ποιότητας (ΟΠΑΠ). Την πιστοποίηση αυτή έχει εξασφαλίσει μόνο η Πάρος και η Σαντορίνη (από τα Κυκλαδονήσια).

Τα κρασιά τους (σημειωτέον πως το παριανό κρασί είναι φημισμένο από την αρχαιότητα) προέρχονται από δύο ντόπιες ποικιλίες: το λευκό από Μονεμβασιά και το ερυθρό από Μανδηλαριά. «Σε συνεργασία με το ΤΕΙ Ηρακλείου και με τα Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικής Έρευνας κάναμε μια προσπάθεια διάσωσης των τοπικών ποικιλιών. Παλιά, βλέπετε, υπήρχαν πάρα πολλές ποικιλίες στην Πάρο, πάνω από 25. Φτιάξαμε μάλιστα μια τράπεζα με τέτοια φυτά».

Ο Συνεταιρισμός διαθέτει και Ελαιουργείο: «Δεν εμφιαλώνουμε λάδι αλλά προσφέρουμε παροχή υπηρεσιών. Αν πραγματοποιηθεί αυτό το πρόγραμμα με το Υπουργείο Γεωργίας ο επισκέπτης θα βρίσκει και λάδι Παριανών Παραγωγών».

ΜΙΑ ΠΡΟΤΥΠΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πάρου δεν επιβαρύνει καθόλου το περιβάλλον από τα απόβλητά του (που συνήθως οι άλλοι πετάνε σε ρέματα και στη θάλασσα).
Ο χημικός Τιμολέων Βενετσιάνος έχει επινοήσει μια μέθοδο, βάσει της οποίας, ό,τι απομένει μετά την επεξεργασία (λιόζουμα, τυρόγαλα, υλικά από το οινοποιείο) αξιοποιείται δημιουργώντας ένα φυσικό λίπασμα που επιστρέφει στα χωράφια. Το λίπασμα αυτό, εκτός των υγρών υποπροϊόντων, εμπλουτίζεται με άλλα, οργανικά συστατικά (λχ τον πυρήνα της ελιάς, αλλά και κλαδιά που θρυμματίζονται με ειδικά μηχανήματα). Οι κάτοικοι της Πάρου, έχουν έτσι ένα καλό κίνητρο να φέρουν στις εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού κομμένα κλαδιά, χόρτα κλπ. Εκτός από λίπασμα, μέσω της διαδικασίας αυτής, παράγονται και οικολογικά προϊόντα καθαρισμού.
Πλήρης ανακύκλωση δηλαδή…